Qabrdagi Azoblar!

- Tawqarida warros yomgir yogar. kech kuz daraxtlarda yaklam dukam qizil sariq barglar qolgan. deyarli yalangoch tabiat. kech tuwgan. Mirmuxsin iwdan erta qaytdi. uyda kichkina qizi uxlab yotardi. xotini Qahrabo xali iwdan qaytmapti. qorni ochqagani uchun xotinini kutib utirmay wartta owxonaga kirib kartowka artiwga utirdi. naq 10ta kartowka tozalab quydi xamki Qaxrabodan darak yöq kuzda qorongu tez tuwadi. atrof qorongulawgan. Qorni ochqab ketgan Mirmuxsin tovaga yog solib kartowka qovura bowladi. ovqat tayyor. qizchasi uygondi. ikkisi birga ovqatlaniwdi. oradan yarim soat ötdi. qizchasi tagin uxlab qoldi. soat asabiy chiqilar. Mirmuxsin sigaret chekib ikki kuzi ewikda edi. "Qayerlarda yuribdikan?" wu asnoda ewik gichirlab ochildiyu usti bowi wiltayu walabbo xotin Qaxrabo kurindi. xotini dag dag titrar. xamma joyidan suv oqardi. -Yomgir tusatdan yogib qoldi. . tiwi tiwiga tegib takilardi. Hirmuxsin undan xisobot xam suramay wartta katta sochiq olib uni qurita bowladi. Mirmuxsin xotinini wunday kech bemaxalgacha qaerda yurganini uylamas, xozir rosa sovuq qotganidan xam wamollawidan qörqib xavotirlandi. - Dugonamikida gaplawib qolib ketibman. . Qaxrabo bazur gapirardi. -Juda qattiq sovuqotibsan! Mirmuxsin xotinini juda kuchli yaxwi körardi. xozir xam kasal bulib qolmasin deb yelib yugurdi. Qaxraboni oyogiga tagiga issiq rezina ichak (garelka) olib keldi. xantali qaynoq qogozchalarni kuraklariga yopiwtirdi. issiq malina murabboli choy ichirtirdi. "Qaxrabo. ax. jinnivoy. wunday sovuqda yengil kuchaga chiqasanmi, yana yomgirda qolib ketib? wartmidi wu yerga boriwing? uwa walaqi dugonalaringnikiga? jimgina uyda utirmesanmi iwdan erta qaytib?" mirmuxsin tinchgina uxlayotgan xotiniga achinib qaradi. uni qattiq sevardi. . . Taqdirni bewafqatligini qarangki. Qaxrabo bu yomgirda qattiq wamollabdimi, uch kun tuwakdan tura olmay turtinchi kun tong saxarda bandalikni bajo keltirdi. falakning bu achchiq sinovidan Mirmuxsin bir kechada bir qizchali beva erkakka aylandi. Mirmuxsin Qaxraboni tuproqqa quyib qaytiwgacha qizchasini vaqtincha xolalarinikiga qoldirib uzi yolgiz uyga qaytdi. uy qop qora xuvilab yotardi. uy Qaxrabosiz naq qora zindonday edi! atrof qop qora. tawqarida warilab la'nati yomgirlar yogar, wamol xadeb axmoq qilganday Mirmuxsinni derazalarini kaltaklardi. xunuk ovoz chiqarib "guv" etib ökirardi. Mirmuxsin umri davomida 2 marta ichgandi. birinchisi xarbiy xizmatdan qaytganida. ikkinchisi qizchasi tugulganda sevinchdan ichgandi. ana endi. alamdan yiglar, gazab bilan boya dukondan olib qaytgan 2ta aroqlardan birini qopqogini ocha bowladi. birinchi qadaxdan keyin biroz g'am ariganday buldi. ammo negadir undanda katta yolgizlik degan dard paydo buldi. xonalar bum böw qop qora daxwatli tuyuldi. Mirmuxsin wu ayanchli xolatda ancha payt bir nuqtaga tikilib utirdi. tawqarida shamol ukirar. mudxiw yomgir chelaklab quyardi. ancha payt towday qotib utirarkan. chaqmoq chaqdi. Mirmuxsin chuchib uygondi. - Qaxi? (u xotinini wunday erkalab chaqirardi) senmisan? ammo qurqinchli zulmatda faqat yomgir warilar buron qutirib uvilardi. chaqmoq ayovsiz chaqnardi! -Qaxi. qaerdasan? qaxi? Mirmuxsin chayqala chayqala xamma xonalarni tentirab chiqdi. u xech qaerda yöq! xotini yuq! Mirmuxsin wartta pewonasiga urdi! axir Qaxrabo öldiku? uni kechagina kömib keliwdiku? wu payt Mirmuxsin qurqib ketdi. Qaxrabo tirik bölsachi? u wunday qorong'uda qabristonda yomgirda. . sovuq ! tezlik bn yulga tuwdi. kayfi biroz owgan bulsada. kallasi juda yaxwi iwlayotgandi. tepadan ayamay yomgir yogar. buron quturgani quturgan edi! mawinasini bir amalab xaydab ketdi. yullar yomgir walabbosi bn oynada ayqaw uyqaw kurinar, xaydaw tobora qiyinlawdi. . mana! Qaxrabo kumilgan qabriston devorlari! mawinani tuxtatib tawqariga chiqdi. buron daxwatli ayuxanos solar. dod voy qilar. yomgir sel bulib quyardi. mirmuxsin yomgirdan nafratlanar. xozir xam jirkanib yuzidan kuzidan oqayotgan tomchilarni quli bn artdi. Ana qabriston darvozasi! yomgir tinmay yanada quturdi. xuddi ummon osmondan agdarilayotganday. böron wunday kuchli ediki. daraxtlarni woxlari qarsilab sinar. xamma narsa Mirmuxsinni yulini tusardi. uvilayotgan buron va chaqmoq qarsilawidan bowqa yana atrofda minglab ovozlar nolayu afgon qilib ingrar. ogriqda ayanchli ixrar. chiyilardod faryodlar ewitilar. Mirmuxsin endi butkul mastligini yuqotgan. xuwi joyida edi. ammo nolalar yiglayotgan ovoz egalari qani? qaerda ular? qabriston ichiga qadam bosarkan minglab chirkin qullar suyaklari chiqqan tirsaklar bilaklar barmoqlar uni öz qabridan chiqib öziga imlab chaqiriwar. dodlawib yiglawar. atrofda xar xil yow qizlarning. erkaklarning, qari cholu ayollarni xam dod faryodi. ogriqdan ingrawlari baralla ewitilardi. Mirmuxsinni negadir umuman qurquv xurkitmas guyo u tuw kurayotganday olga ketib borar. dod faryodlar tobora kukka kutarilardi! ax! oy! dod! "Qabr azobi wu bölsa kerak". Mirmuxsin bir qabr yonidan aylanib utayotgandi.suyagi chirib kelgan qul uning wimidan wartta uwladi. mirmuxsin dodlab qichqirgancha suyakli qulni bir tepib oyogidan ajratdi. qul biroz qimirlab turdida- kursatkich barmogi bilan uz qabr towini kursatib iwora qildi. qop qora marmartowda odatdagi marxumi ism warifiyu xayoti va ölimi sanasi zikr etiladi. ammo chaqmoq bir chaqib atrof bir yorqin buldiyu. xuddi fosforda yozilganday oppoq yozuvlar tez tez porladi: "MEN BIR UMR YETIMLARNI XAQINI ÖGIRLAB YEDIM" . . Mirmuxsin daxwatga tuwdi. u xar bir gör ustidagi alamli IQRORlarni uqib chiqar. wurlik bu gumrox bandalar bir umr tirikligida xammadan yawirgan sir asrorlarini wu notaniw devona bir mexmonga owkor etiwar. zero xar bir murda xar bir ölik til zabonsiz uz dardli IQRORlari bn mirmuxsini uzlarini ruxlari uchun duoyu fotixa uqiwidan xudodan uzlari uchun shafoat tilawidan ming million marta ilinjda edilar. .Endi mirmuxsini faqat bir umid qiynab azob berar. xotini qaxraboda qanday sir . qanday xasrat borligini biliw istagida yonardi. . murdalar öliklar xammasi mangu uygoq edilar. uni quyvorgilari kelmas. zaifgina chiyilar. yiglar. ingrawar. ojiz suyakli bemador qullari bn uni oyoqlariga bow uriwar. yopiwardilar. : MEN NOGIRON OTAMDAN QUTULIW UCHUN YOSTIQDA BUGIB ÖLDIRANMAN. BUNI XECH KIM BILMAGAN" bowqasi "MEN BIR GUNG QIZNI NOMUSINI TOPTAB UZOQ VAQT UZ ISTAKLARIMDA QULDAY IWLATDIM" Mirmuxsin tobora xammadan jirkanib borar. xaqiqiy qabr azobi qanaqa ekanidan daxwatda edi. yana bir qabr . bundan keyin yangi kumilganlarni qabrlari bowlanadi! mirmuxsin umid bilan oldinga yurdi. kichkina qulcha uni oxista wimidan tortdi:"MEN OTA ONAMI XATOSIMAN. MENI TUGULIWIM BILAN ULDIRIWDI." mirmuxsini yiglagisi dod solib faryod urgusi kelardi. ammo bu mumkin emas! u bardowli sabrli. u chidawi kerak. xali manzili tugamadi. u xotinini qabri tomon yaqinlawar. ammo barcha murdalar qabrlaridan yarim chala chiqqanicha uni yulini tusiwar. oldinga yul bermardilar. mana yana bitta yangi qabr:" MEN ÖZ AKAMI TUXMAT QILDIRIB QAMATGANMAN. AMMO AKAM XECH QACHON TUXMATCHINI BILMADI" mirmuxsin 2ta qabrdan keyin xotinining qabr towi borligini juda yaxwi bilardi. . undan oldingi qabrda "MEN YOW YIGITCHALARNI TEKINGA IGNA BILAN NARKOTIK BERIB URGATIB PUL IWLAGANMAN" . Mirmuxsin ortiq chidolmadi. charchadi. mana wu qabrdan keyin Qaxining qabri bor.. bu yerda bir yigit yotganakan. xali aynimapti. guwtli gullariga endi gör qurtlari kovlab yeb yotiwar, ayovsiz ogriq iskanjasida ölik yigit qabrtowini kursatdi: " MEN OTA ONAMI XOR QILIB OCH QOLDIRARDIM. XOTINIM BILAN ZUR ZUR OVQATLAR YEB. OTA ONAMGA FAQAT NON CHOY BERGANMAN. ULARNI QARGIWI URDI. . " Mirmuxsin alamdan labini tiwladi. zurga sudralib eng yangi qabrga . öz xotinining qabr towiga yetib keldi. .Mirmuxsinni daxwatli wamol itarib yubordi. yomgir sel bulib kuzlarini ochiwga quymadi. chaqmoq wunaqa ukirib yondiki. xar narsa uni tuxtawini u yerdagi IQROR sirni uqimasligini yalinib yolvorardi. xar xil chirigan qurigan qurtlagan yap yangi xali terisi toza oppoq kafanli qullar bari uni oyogidan maxkam uwlawdi. uni xotinini qabridan orqaga sudrawardi. ammo xukizday kuchi bor mirmuxsin joni boricha siltanib oldingga yurdi. va xotini qabr towidagi katta katta suzlarni kurdi:" MEN UWA OQWOM DUGONAMIKIDAN EMAS, UYNAWIMNI UYIDAN QAYTGAN EDIM." . Mirmuxsin xuddi agdarilgan daraxtday yerga quladi. . atrofi birdan sokinlik qopladi. yomgir jim edi. wamol xam esmay qöydi. . . faqat elas elas bir ayolni past juda past ovozda xiqilab yiglagani ewitilib turardi. . .Mirmuxsin tong saxarda uyga qaytdi. negadir mawinada emas, piyoda qaytdi. xuddi kecha mawinada kelgan odam bowqa ediyu ertalab piyoda qaytayotgan butkul bowqa odam bulib qolgandi. . mirmuxsin uyga qaytdi. . U XAYOT EDI. U TIRIK EDI. . . . . [TAMOM].